Emre ERGÜL
Kızıldeniz kaynıyor… Kızıldeniz yanıyor… Yemen’deki Husilerin, Hamas’ı İsrail’e karşı güçlendirmek amacıyla Kızıldeniz’deki ticari gemileri hedef alması son 96 saatte yeni bir ivme kazandı. Küresel analistler ve ekonomistler, İsrail’in 7 Ekim 2023’te başlattığı Gazze Savaşı’nın bölgesel bir savaşa dönüşmesi konusundaki endişelerini yineledi. İngiliz BBC Televizyonu’na konuşan uzmanlar, Husi saldırılarının küresel ekonomiye ciddi zararlar vereceğinin altını çizdi.
Cambridge’deki Queens’ College Başkanı ve finansal hizmetler devi Allianz’ın Baş Ekonomi Danışmanı Mohamed El-Erian, Husi saldırılarının ardından enflasyonun yeniden yükselme riskinin bulunduğuna dikkat çekti: “Sevkiyatlardaki aksama, kriz dönemindeki kadar şiddetli değil. Pandemi ancak son durum fiyatları artıracak ve ekonomik büyümeyi vuracak. Daha yüksek enflasyon, daha yüksek ipotek oranları ve daha düşük büyüme göreceğiz.
Ancak mutlak anlamda bu, 2021 ve 2022’de yaşadıklarımızla karşılaştırıldığında hiçbir şey değil. Bu şok o kadar büyük olmayacak ama talihsiz bir durum.” S&P’ye göre Asya ve Körfez’den gelen deniz.
Buna yüzde 21,5 oranında rafine petrol ve yüzde 13’ten fazlası ham petrol dahildir. Geçen hafta ABD ve İngiltere’nin Yemen’deki Husilere yönelik askeri müdahalesinin ardından varil başına 80 dolara ulaşan Brent ham petrolü, Pazartesi günü 77,75 dolara geriledi. Husilerin Pazartesi günü öğleden sonra bir ABD gemisine saldırısı gerilimi artırdı. ABD’nin nakliye şirketlerine “Kızıldeniz’i kullanmayın” uyarısında bulunduğu iddia edildi. Bloomberg’in haberine göre dünyanın en büyük denizcilik birliği Bimco, “ABD Donanması tarafından Kızıldeniz’i kullanmamaları konusunda uyarıldığını” duyurdu.
Denizcilik istihbarat şirketi Dryad Global ayrıca müşterisi olan tüm nakliye şirketlerine üç gün boyunca Kızıldeniz’den uzak durmaları talimatını verdi. Bu gelişmeler “ABD misillemeye hazırlanıyor” yorumlarına yol açarken; İran, Kuzey Irak’ta bir noktayı “İsrail istihbarat servisi Mossad’ın evi”, Suriye’de ise bazı noktaları “İran karşıtı teröristlerin yuvası” olarak nitelendirerek balistik füzelerle vurdu. Erbil’deki baskında 4 kişi öldü, 6 kişi de yaralandı.
Husiler: ABD ile savaşa hazırlanıyoruz
İran destekli Husilerin (Ensarullah Hareketi) Yemen’deki siyasi bürosunun üyesi Ali el-Kahhum, ABD’nin son saldırılarının etkisiz kaldığını ve ABD ile kendilerine karşı açık bir savaşa girmeye hazırlandıklarını belirtti. “Yemen’den Amerikalılara şunu söylüyoruz: Yemen’e Bize yönelik tüm eylem ve saldırılarınız boşa çıkacak, biz de saldırılarınıza tüm gücümüzle karşı koyacağız.
Yemen’in gücünü göreceksiniz ve bölgeyi aşağılanmış halde bırakacaksınız. Kibrinizi kıracak, heybetinizi adeta yerle bir edecek Yemen caydırıcılığını göreceksiniz. ABD ile savaş, vaat edilen bir fetih ve cihattır. ABD ve İngiltere’nin Yemen’e yönelik baskınlarının hiçbir etkisi olmadı ve olmayacak. “Bu, egemenliği ve uluslararası hukuku ihlal eden bir eylem ve suçtur.”
Ticari gemiler vurulmamak için Çinli mürettebat tutuyor!
Husilerin 7 Ekim 2023’ten itibaren Kızıldeniz’den geçen küresel ticari gemileri hedef almasının ardından şirketlerin Çinli gemi işçilerini çalıştırmaya başladığı kaydedildi. Hindustan Times şunları yazdı: “Çin, Husileri açıkça desteklemese de ABD’nin Kızıldeniz çabalarını her zaman eleştirdi. Dolayısıyla Çin ticaretinin Husi saldırılarından ciddi anlamda etkilenmesi pek mümkün görünmüyor. Husiler şu ana kadar petrol tankerlerini (genellikle Çinliler) görmezden geldi. Husiler Çin gemilerini hedef almaktan kaçınacak. Bu nedenle diğer gemiler ‘mürettebatın tamamının Çinli olması’ taktiğini kullanarak vurulmaktan kaçınıyor.”
Katar Başbakanı, ülkesinin Kızıldeniz’de “askeri çözüm yerine diplomasiyi tercih ettiğini” söyledi
Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Thani, ülkesinin Kızıldeniz bölgesinde “askeri çözüm yerine diplomasiyi” tercih ettiğini belirtti. Al Thani, İsviçre’nin Davos kentinde düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) diyalog oturumunda bir konuşma yaptı. İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik 100 günü aşan saldırılarına rağmen ateşkesin sağlanamadığını belirten Katar Başbakanı Al Thani, “Ateşkes çağrısı konusunda ilk kez anlaşmazlık ve tartışma görüyoruz.”
Sonunda Yunan gemisi de vuruldu
Yemen açıklarında bir Yunan kargo gemisinin füzeyle vurulduğu bildirildi. Reuters haberine göre; Denizcilik şirketi Ambrey, “Malta bandıralı, Yunanistan’a ait bir dökme yük gemisinin Kızıldeniz’in güneyinden kuzeyine geçerken füzeyle hedef alındığı ve vurulduğu bildirildi.” Gazze ve Süveyş’te savaşın başladığı günden bu yana İsrail’i ziyaret eden Ambrey, olaydan sonra yola çıkan geminin rota değiştirdiğini ve limana doğru yöneldiğini söyledi.
